Merz Proun In-between

ARTISTS:
Michał Sroka

Minimalizm realizował projekt rekonstytucji sztuki jako przedmiotu, dzieląc jednocześnie warunki postrzeżeniowe z rzeźbą figuratywną. Zarówno przedmioty, jak  i postacie znajdujące się w przestrzeni rzeczywistej, wpisane są w relacje figury i tła. Relacja ta nie jest odmalowana, tak jak w malarstwie przedstawiającym, ale rzeczywista, obejmująca wyróżniony temat w obrębie neutralnego pola.

Pojęcie pozycjonowania odnosi się do obiektów anektowanych w obręb dzieła sztuki, oraz przestrzeniw której i wobec której je sytuujemy. Jest też sposobem ożywiania przestrzeni, wprzęgania jej w obręb dzieła. Każda pozycja uaktywnia w jakiś sposób przestrzeń należącą do obiektu. Jak dalece przez ich obecność cała przestrzeń może nabrać nowych cech? Na ile przestrzeń może zostać “ucieleśniona“, a na ile może pozostać nieokreśloną abstrakcją wyobrażającą tylko swoją własną rozciągłość? Sens działań w przestrzeni sprowadza się do jej przedefiniowania w jakość, która wyraża jednostkową, niepowtarzalną specyfikę miejsca. W takim ujęciu przestrzeń oddaje stan miejsca, określonego przede wszystkim przez obecność obiektów artystycznych, ale w równym stopniu przez osobę, która to miejsce odwiedza. Każda
z tych obecności – wypełniając przestrzeń – nasyca ją konkretem własnej tożsamości.

Na początku lat 20. XX wieku w niemiecki artysta Kurt Schwitters stworzył w swojej pracowni pierwsze rzeźbiarskie asamblaże, które w późniejszych etapach przybrały formę rzeźbiarskiego środowiska. Rozprzestrzeniało się ono w kilku częściach rodzinnego domu artysty
w Hanowerze, by w końcu zmienić się w to, co obecnie znamy jako Hannover Merzbau.
Po ucieczce z Niemiec w 1937 roku Schwitters tworzył podobne środowiska na emigracji
w Norwegii  i Anglii.

W latach 1919-1927 El Lissitzky stworzył duży zbiór obrazów, grafik i rysunków, które określił słowem Proun (akronimem "projektu afirmacji nowego"). Łączyły one suprematystyczny leksykon geometrycznych, monochromatycznych form z narzędziami rekonstrukcji architektonicznej. Prace Lissitzky'ego odzwierciedlały jego wykształcenie architektoniczne nabyte w Niemczech przed I wojną światową, jak również wpływy konstruktywizmu oraz Kazimierza Malewicza i szkoły witebskiej. Radykalna re-koncepcja przestrzeni i materiału przez Lissitzky'ego, konstruowanie złożonej przestrzeni wielowymiarowej, która unosi się pomiędzy tym, co spójne, a tym, co niemożliwe, jest metaforą  i wizualizacją fundamentalnych przemian w społeczeństwie, które według niego miały być wynikiem rewolucji.